KOBI’LER VE ERP

Erp adı altında şekillenen kurumsal bilgi sistemlerini tartışırken, ürünü, pazarı ve müşteriyi doğru değerlendirmek zorundayız. Erp sektörünü müşteri başlığı altında ele alırken, özellikle KOBI segmenti ayrı bir önem kazanıyor.  

KOSGEB verilerine göre Türkiye ekonomisinin % 99’unu KOBI’ler oluşturuyor. Bu çok büyük bir oran ancak yurtdışında değişik ülkelerde de bu oran % 90’ların üstünde (ben global ekonomik sistemde bu oranların daha da düşeceğini düşünüyorum, bkz Almanya). Yurtdışında Erp sistemlerinin müşterisi olarak KOBI’leri görebiliriz ancak Türkiye için aynı şeyleri ne kadar rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu birinci sorun! 

Peki KOBI kimdir, nedir? Bir konuyu değerlendirebilmek için ölçebilmeliyiz, ölçebilmek için de tanımlayabilmeliyiz. Tanımlamak istediğimiz zaman çok çeşitli KOBI tanımlarıyla karşılaşıyoruz. Devlet ya da değişik mali fonlar, verecekleri desteğe göre KOBI tanımı yaptıkları için, tanımlarda bir standardizasyon problemi yaşıyoruz. Bu durumda başımızın çaresine bakıp, bizim de Erp sektöründe KOBI’ler için bir tanım mı yapmamız gerekiyor? Yapılan son KOBI tanımlamaları gereksinimi ne kadar karşılıyor? Bu da ikinci sorun! 

Öte yandan KOBI tanımlarının çoğu çalışan sayısını ve/veya ciro vb.  rasyoları baz alıyor. Danışmanlığını yaptığım ve geçen yıl 50 çalışanı olan bir müşterim (otomotiv yan sanayi) bugün 100 civarında çalışana sahip. İki yıl önce 100 çalışanı olan bir başka müşterim (inşaat) ise bugün 300’ü aşmış durumda. Ne oldu? Hangisi ne zaman KOBI oldu, hangisi ne zaman KOBI’den büyük işletmeye terfi etti. Artık Erp kullanabilirler mi? Ciro-çalışan sayısı ile kurumsal yönetim yetkinlikleri arasında bir ilişki kurulamayacağı için bu soruyu hep soracağız. Bu da üçüncü sorun! 

%99’luk bir pasta, oldukça büyük bir oran. Dolayısı ile Erp üreticileri yıllardan beri bu pazara göz dikmiş durumdalar. Değişik çözümler üretiyorlar. Ancak bu pastanın eski sahipleri de ticari yazılım üreticileri. Onlar da mevcut yazılımlarını Erp formatına dönüştürmeye çalışarak, ellerindeki müşterileri Erp üreticilerine kaptırmamak için ellerinden geleni yapıyorlar. Sonuç olarak birileri dışarıdan kapıları zorlarken, ev sahipleri de içeriden kapının arkasında destekler-yamalar yapmakla meşguller. Sonuç olarak hangi yazılım Erp’dir diye bir soru ile karşılaşıyoruz. Bu da dördüncü sorun! 

Gereksinim duyulan doğru yazılımı tesbit edip almakla iş bitmiyor, bunu işletmede doğru bir şekilde yerleştirmek, sürekli ve verimli bir şekilde kullanılabilirliğini sağlamak ta gerekiyor. Bunu sağlayacak olan da şirketin insan kaynakları ve yönetimsel yetkinlikleridir. % 99’luk bir pastada bunu dikkate alacak işletme oranını da doğru bir şekilde hesap etmek gerekiyor. Bu da beşinci sorun! 

Sorunları artırabiliriz. Sizin de ekliyeceğiniz maddeler varsa, yollamanızı bekliyorum. Erp sektörü ve KOBI’ler, daha çok tartışma kaldırır bir konu.

Memet Özkan

memeto@hotmail.com