TİCARET NOKTALARI - 2
Ticaret Noktalarının kuruluş aşamaları:
1. İlgili ülke hükümeti Ticaret Noktaları kurma isteğini ve bu çalışmada öncülük edecek kurumu resmi bir yazı ile UNCTAD’a iletir.
2. Ticaret Noktalarına ev sahipliği yapacak kurum, gerekli koşullara uygunluk açısından, UNCTAD tarafından düzenlenen bir ziyaret ile incelenir ve değerlendirilir (kurumsal, insan kaynakları, haberleşme altyapısı, pazar talebi ve finansal düzeylerde).
3. Ticaret Noktalarına ev sahipliği yapacak kurum, kuruluş aşamasındaki faaliyetlerin koordinasyonundan sorumlu Ticaret Noktalarının Koordinatörü’nü belirler.
4. Ticaret Noktaları’nın potansiyel katılımcı/hizmet sunucu kesimlere projenin sunumu yapılarak projeye katılımları konusundaki yaklaşımları belirlenir.
5. UNCTAD’la da görüşerek hazırlanan Ticaret Noktaları kuruluşu ve işletimine ilişkin iş planı UNCTAD’a sunulur.
6. Ticaret Noktaları Kuruluş Statüsü hazırlanarak ulusal mevzuata göre yasal kuruluş prosedürü tamamlanır.
7. Ticaret Noktaları için uygun bir yer temin edilerek GTPNet’e bağlantı ve diğer tüm fiziki ve teknik kuruluş tamamlanır.
8. Ticaret Noktaları yöneticisi atanarak, gerekli eleman tahsisi yapılır.
9. Ticaret Noktaları, iş planında belirtilen hizmetleri aşama aşama uygulamaya başlar.
10. Ticaret Noktaları yönetimi tarafından hazırlanan ve yapılan faaliyetleri ve gelişmeleri içeren bir rapor UNCTAD’a ve ilgili ulusal makama sunulur.
11. BU raporu temel alan UNCTAD, ilgili Ticaret Noktaları’nı “işlevsel” olarak sınıflandırır.
12. Ticaret Noktaları be sertifikalandırmayı takiben resmi olarak açılır.
13. Ticaret Noktaları’nın sunduğu hizmetlerin kalitesinin ve UNCTAD ilkelerine uygun verildiğinin garanti edilmesi için UNCTAD2a yıllık faaliyet raporları sunulmaya devam edilir.
Ticaret Noktalarının işleyiş ilkeleri:
· Ticaret Noktaları kar amacı gütmeyecek ve elde edilen gelir, hizmetlerin geliştirilmesi için yeniden yatırıma yönlendirilecektir.
· Ticaret Noktaları faaliyetlerini, bilginin gizliliği ve özel bilgilerin maddi çıkarlar uğruna kullanılmaması gibi önemli işleyiş ilke ve standartlarına bağlı kalarak yürütecektir.
· Ticaret Noktaları, kendi kullanıcıları veya diğer Ticaret Noktalarına sağlayacağı bilgilerin doğru ve eksiksiz olmasına yönelik gayreti gösterecektir. Ancak Ticaret Noktaları, üçüncü taraflardan elde edilen bilgi yüzünden yasal sorumluluk altına girmeyecek olup, kullanıcılar bu ilkeden her durumda haberdar edilecektir.
· Ticaret Noktaları, tüm kullanıcılara ve hizmet sunmada birlikte çalışacağı kesimlere eşit muamele edecektir. Hizmet sağlayıcı tüm kesimlere yönelik olarak, herhangi bir kayırma ve tekelci konum gibi durumların oluşmaması için her türlü önlemi alacaktır.
· Ticaret Noktaları, faaliyet konusunun uluslararası kullanıma ve işbirliğine açık olması nedeniyle evrensellik ilkesine bağlı kalacaktır. Ticaret Noktaları, kullandığı teknik çözümler ve sağladığı hizmetlerin her ortam ve kaynaktan gelen bütün kulanıcılara açık olması için çalışacaktır. Bu amaçla küçük ve orta ölçekli işletmeler öncelikle gözetilecektir.
· Ticaret Noktaları, geliştirdiği çözüm ve hizmetlerin benzer sistemlerle karşılıklı bağlanabilme ve ortak çalışabilme niteliğine uygunluğunu gözetecektir. Bu amaçla, uluslararası kabul görmüş, özellikle BM tarafından önerilen UN_EDIFACT, ürün sınıflandırma sistemleri ve açık iletişimle ilgili standartları kullanacaktır.
· Ticaret Noktaları, vereceği hizmetlerin optimum kalite/fiyata sahip olması için, ihtiyacı olan hizmet ve malzemenin temininde ilgili kesimler arasında, dışlayıcı olmama ilkesini de gözönünde tutarak, seçim yapma özgürlüğüne daima sahip olacaktır.
· Ticaret Noktaları, diğer Ticaret Noktaları ile veri iletişimi ve değişimini mümkün kılacak en etkin yapıyı geliştirecektir.
Ticaret Noktalarının kurulmasında karşılaşılan engeller (Ticaret Noktalarının düşüncelerine göre):
· Finansman desteği sağlanamaması
· UNCTAD tarafından yürütülen yönlendirme, bilgilendirme ve eğitim faaliyetlerinin yetersiz olması
· Hükümet desteğinin sağlanamaması
· UNCTAD’ın belirlediği ilkelere, iş planına uymanın zorluğu ve belirli standartlar ve spesifikasyonların olmaması
Ticaret Noktalarının diğer yorumları:
· UNCTAD’ın yaptığı çalışmalar değerli bulunmakta ama özellikle hizmetlerin ve ürünlerin geliştirilmesi için daha fazla destek aranmaktadır.
· Ticaret Noktalarının kuruluş aşamasındaki destek çok yararlı olmuştur. Ama hükümet çevreleri ve özel sektör kuruluşlarının bu konuda bilgilendirilmesi için daha fazla çaba harcanmalıdır.
· Özel sektör ile daha fazla işbirliğine ihtiyaç vardır.
· Elektronik Ticaret Fırsatları sistemi, Ticaret Noktaları programının en yararlı uygulaması olarak değerlendirilmektedir.
Derleyen: Memet Özkan
memeto@hotmail.com
Yararlanılan kaynak: Elektronik Ticaret ve Ticaret Noktaları, Zeynep Ersoy, İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 1999